Ana içeriğe atla

Sözcükte Yapı Çıkmış Sorular


Sözcükte Yapı Çıkmış Sorular TYT PDF

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük ek alırken bu sözcüğün ünsüzlerinden biri düşmüştür? (1994)
A) Susuzluktan balkondaki tüm çiçekler sararmış.
B) Yazar, bu romanında çok fazla devrik cümle kullanmış.
C) Soğuktan burnu kıpkırmızı olmuş.
D) Bu konuda senin de fikrini almak istiyorum.
E) Otobüsümüz, adını bilmediğim büyücek bir kasabadan geçti.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük hem yapım hem çekim eki almıştır? (1995)
A) Aralarında sıkı bir dostluk vardı.
B) Dalgalı denizde yüzmek tehlikelidir.
C) Kapıda bir yabancı var.
D) Dün sokaklar çok kalabalıkmış.
E) İnatçılar çevrelerinde pek sevilmezler.

(I) Çağdaş sinemanın (II) ünlü örneklerinden birini dün gece televizyonda izlerken (III) korkulu (IV) dakikalar (V) yaşadım.
3. Bu cümledeki numaralanmış sözcüklerin hangisinde birden çok yapım eki vardır? (1997)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.

Bu küçük kasaba geniş ve derin bir (I) vadinin içinde kurulmuştu. Dik, kayalık tepenin üstündeki çok (II) eskilerden kalma (III) kalesi görkemiyle etkiliyordu insanı. Alçacık damlı (IV) dükkanların bulunduğu tarihi çarşısı da birçok yönden (V) görülmeye değerdi.

4. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi, bir varlığın neye ait olduğunu belirten ek almıştır? (1988)
A) I.     B) II.     C) III.     D) IV.     E) V.

Çayönü (I) kazısında çıkarılan (II) buluntular insanlığın, (III) avcılık ve toplayıcılıktan yerleşik yaşama (IV) geçiş (V) aşamasını göstermektedir.

5. Bu cümledeki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden öbürlerinden farklıdır? (1999)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.

6. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde, birden çok yapım eki kullanılmıştır? (1999)
A) Kara gözlüm çok özledim ben seni
B) Varlığımı yalnız ona verdim ben
C) Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar
D) Gözleri yaş dolu yorgun bulutlar
E) Bir med zamanı gökyüzü kurşunla örtülü

(I) Yaşamı kendince (II) algılayıp (III) yorumlamak (IV) yerine önüne konduğu gibi kabul eden insanlar, (V) düşünce tembelidir.

7. Yukarıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, yapısı bakımından ötekilerden farklıdır? (1999)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.

I. Teyzelerin dün sinemaya gittiler.
II. Çiçeklerine yazın bolca su vermelisin.
III. Kalemlerini başka kutuya yerleştirdi.
IV. Ceketlerimizi dolaba astım.
V. Evleri bize çok yakındır.

8. Yukarıdaki cümlelerin hangilerindeki altı çizili sözcüklerin aldığı ekler, onlara hem ikinci hem de üçüncü tekil kişiye ait olma anlamı katmıştır? (2000)
A) I. ve II.      B) I. ve V.    C) II. ve III.    D) III. ve IV.      E) IV. ve V.

Türemiş sıfatlar, adlarla fiillerin kök ya da gövdelerine yapım ekleri getirilerek oluşturulur.

9. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde bu yolla yapılmış bir sıfat vardır? (2000)
A) Güneş balçıkla sıvanmaz.
B) Korkunun ecele faydası yoktur.
C) Her ağacın meyvesi olmaz.
D) Mızrak çuvala sığmaz.
E) İşleyen demir pas tutmaz.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük, ilgi adılından (ilgi zamirinden) sonra yaklaşma durumu eki almıştır? (2004)
A) Masadakilerden yalnızca birini al.
B) Bugünkünü ötekilerden daha çok beğendim.
C) Benimkinin sayfalarında renkli resimler var.
D) Bu da her yönüyle seninkine benziyor.
E) Bizimkinde hiçbir eksiklik yok.

Salvador Dali’nin bütün resimlerinin yer aldığı sergide, İspanyol ustanın sanat tarihine bıraktığı eşsiz mirası yansıtan iki yüz yetmiş yapıt sanatseverlere tanıtıldı.

11. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2009)
A) Birden fazla sıfat tamlaması vardır.
B) Yönelme durumu eki alan sözcükler zarf tümleci görevindedir.
C) Sayı sıfatı kullanılmıştır.
D) Yapım eki almış birden fazla sözcük vardır.
E) Bileşik sözcük kullanılmıştır.

Karikatür insanların, varlıkların, olayların hatta duygu ve (I) düşüncelerin gülünç (II) yanını yakalayıp bunu (III) abartılı çizimlerle (IV) gülmecesel bir (V) anlatıma dönüştürme sanatıdır.

12. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi yalnızca çekim eki almıştır? (2010)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.     E) V.

Mimarinin, inancın ve çok kültürlülüğün şehri Mardin, 
13. Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? (2010)
A) Ünlü düşmesi    
B) Zaman zarfı   
C) Sıfatlaştıran -ki
D) Türemiş sözcükler
E) Dönüşlülük zamiri

Hiçbir söz, hiçbir varsayım, hiçbir kuram yaşanan somut gerçeklerin yerini tutamaz; bin kez söylenen yağmur sözcüğünün bir damla yağmurun yerini tutamayacağı gibi.

14. Bu cümlede aşağıda verilenlerden hangisi yoktur? (2011)
A) Ek fiil almış sözcük 
B) Benzetme edatı 
C) Sayı sıfatı
D) Birleşik sözcük  
E) Yeterlik fiili

İletişim konusunda çağımızda teknolojinin (I) bize sunduğu olanaklardan olabildiğince yararlanmaya çalışırken öte yandan en yakınımızdaki kişilerin seslerini duymakta, dillerini anlamakta (II) zorlanıyoruz. Giderek daha az göz göze geliyoruz. (III) Sevgimizi daha az dile getiriyoruz. Büyük kalabalıklar (IV) içinde yaşayan (V) “yalnız”ların sayısı günden güne artıyor böylece.

15. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2012)
A) I. sözcük, yönelme durumu eki almış bir zamirdir.
B) II. sözcük, dönüşlülük eki almıştır.
C) III. sözcük, hem yapım eki hem çekim eki almıştır ve cümlede belirtili nesne görevinde kullanılmıştır.
D) IV. sözcük, ad soyludur ve bulunma durumu eki almıştır.
E) V. sözcük, belgisiz sıfattır.

Eserlerinde kullandığı özgün biçimler ve canlı renklerle, değişimin birey üzerindeki etkilerini yansıtıyor.

16. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2013)
A) Çatısı bakımından etkendir.
B) Nesne, isim tamlamasından oluşmaktadır.
C) Fiilden isim yapma eki almış sözcük vardır.
D) Bulunma durumu eki almış sözcük vardır.
E) İyelik eki alan sözcük yoktur.


17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-ıntı,-untu/-üntü” ekinin kullanıldığı sözcük, kökü bakımından diğerlerinden farklıdır? (2013)
A) Bu bölgede yapılan kazılarda arkeologlar, eski uygarlıklara ait yeni buluntulara rastladılar.
B) Kişi yersiz kuruntularından kurtulmak için dostlarına, arkadaşlarına daha fazla güvenmeli ve inanmalıdır.
C) İçi süprüntü dolu küreği merdivenlerin dibindeki çöp kutusuna boşaltmak için dışarı çıktı.
D) Kelimeyle kavram, dille düşünce arasındaki bağıntı üstüne yapılan tartışmalar eski çağlara kadar gider.
E) Bozuntuya vermeden yanına gittim ve olanları bütün çıplaklığıyla kendisine anlattım.

Bugüne (I) kadar eserleri 42 dile çevrilen, Japonya’nın (II) en büyük yazarlarından biri olarak anılan ve yaşayan en büyük 100 yazar arasında (III) gösterilen Murakami; 1991 yılında ABD’yi (IV) ziyaret edip burada ilk imza gününü (V) gerçekleştirdiğinde kitap imzalatmaya sadece 15 kişi gelmişti.

18. Bu cümledeki numaralanmış sözlerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2013)
A) I. sözcük, edattır.
B) II. sözcük, üstünlük bildiren zarftır.
C) III. sözcük, sıfat-fiil eki almıştır.
D) IV. sözcük, birleşik sözcüktür.
E) V. sözcük, fiil soyludur.
Akşamlardan, gecelerden, senden uzağım
Şiirlerim rüzgârdır uzak dağlardan esen
Durgun sular gibi azalacağım
Bir gün birdenbire çıkıp gelmesen

19. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? (2013)
A) İlgi eki 
B) Ek eylem 
C) İyelik eki 
D) Kişi eki 
E) Benzetme edatı

Duvara mumya gibi vuran gölgeni ara
İnce çıtırtılarla odanda yansın ocak
Hayalinin gölünde belirsiz bir hatıra
Bir yaban kuşu gibi süzülüp kaybolacak

20. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? (2014) 
A) Yansıma sözcükten –tı ekiyle türemiş isim vardır.
B) Sıfat-fiil ekiyle türemiş sözcük, ismi nitelemiştir.
C) Belirtili isim tamlamasının başına sayı sıfatı gelmiştir.
D) Zarf-fiil ekiyle türemiş sözcük, fiili nitelemiştir.
E) Emir II. tekil kişi olarak çekimlenmiş fiil vardır.

İspanyol edebiyatının altın kalemi Cervantes, Don Kişot adlı ölümsüz eserinde, onuru için savaşan ve ölen, parası ölçüsünde değil, ahlaki erdemleri ölçüsünde saygı gören insan tipini ortaya koyarken aynı zamanda karmaşık bir çağı da özetliyordu.
21. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? (2014)
A) İsim tamlaması
B) Sayı sıfatı
C) III. tekil iyelik ekiyle çekimlenmiş sözcük
D) Birden fazla yapım eki almış sözcük
E) Ünlü uyumuna uymayan ek

Altmış bin yıl önce Afrika’dan yola çıkan insanlar, durmadan ilerleyerek dünyanın dört bir yanına (I) yerleşmişlerdi. Bu (II) ilerleyişleri ve gittikleri mesafe; iklime, nüfus (III) baskılarına, tekne ve diğer teknolojik icatlara bağlıydı. (IV) Yolculuklarını (V) hızlandıran etkenler arasında elle tutulamayanlar da vardı: hayal gücü, adaptasyon ve bir sonraki tepenin ardında ne olduğuna dair merak.

22. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisinin kökü ötekilerden farklıdır? (2015)
A) I.    B) II.    C) III.    D) IV.    E) V.

Edebiyat-estetik (I) bağlantısı üzerinde duran Tanpınar, gençlik (II) yıllarından hayatının (III) sonuna kadar denilebilir ki yalnız güzel eserleri (IV) önemsemiş, (V) onlardan daha üstün bir değerin varlığını tanımamıştır.

23. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangileri hem yapım hem de çekim eki almıştır? (2017)
A) I ve II     B) I ve IV     C) II ve IV    
D) III ve V      E) IV ve V

Hayatta çalışmaktan hiç korkmadım ama yaşlanmak zor iş. Her gün yeniden kurulan dünyaya biraz daha eskimiş olarak uyanıveriyor kendi içinde insan.

24. Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (2017)
A) İsim ve fiil cümleleri vardır.
B) Tezlik fiili kullanılmıştır.
C) İsimden fiil yapan ek vardır.
D) Geçişli yüklem vardır.
E) Dönüşlülük zamiri kullanılmıştır.

Gelecekteki bilişsel sistemlerin çevreyle (I) etkileşim hâlinde olması bekleniyor. Canlı organizmaların sinir sistemlerinden (II) esinlenerek geliştirilen bu mekanizmaların en önemli özelliği, klasik (III) işlemcilerin aksine hafıza ve işlemci birimlerinin bir arada olmasıdır. İnsan beynine benzer (IV) biçimde çalışan elektronik cihazlar henüz tasarlanmamış olsa da yakın zamanda bu konuda önemli gelişmeler (V) yaşanması bekleniyor.

25. Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangileri isim kökünden türemiştir? (2018)
A) I ve II    B) I ve III    C) II ve IV    D) III ve V      E)IV ve V

Sosyalleşme (I) süreci; gittikçe yoğunlaşan kontrol, yön verme ve biçimlendirme etkisiyle doğal bir (II) varlık olan insanı; uygar, kanunlara (III) saygılı, diğer insanların hak ve sorumluluklarını hesaba katan, (IV) kendinden emin, sakin, mutlu, mesleki (V) yeterliğe sahip bireyler hâline getirir.

26. Bu parçada altı çizili sözcüklerden hangisi yapım eki almamıştır? (2018)
A) I       B) II      C) III       D)IV       E)V

Dede Korkut (I) anlatılarının üçüncü hikâyesi olan Bey Böyrek, neredeyse tüm Türk (II) halklarının sözlü edebiyatında yer almaktadır. Bu anlatı, Oğuz (III) boylarının arasında Bamsı Beyrek, Altay Türklerinde ise Alıp Manaş, Başkurt ve Tatarlarda Alıpmenşen olarak bilinir. Bu destanın birbirine yakın (IV) biçimlerinin bu kadar geniş bir coğrafyada yaşaması, bu toplulukların ortak bir düşünce tarihine (V) sahip olduklarının güzel bir göstergesidir.

27. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi “üçüncü çoğul kişi iyelik eki” almıştır? (2019)
A)I    B) II     C) III     D) IV     E) V

Oyuncular, herhangi bir rolü canlandırdığında izleyicilerinden (I) gözleri önüne serilen (II) sahneleri ciddiye almalarını beklerler. Kendilerinden, (III) izledikleri karakterlerin sahipmiş gibi görünen niteliklere gerçekten sahip (IV) olduklarına, yapmakta oldukları işin yol açacağı sonuçların gerçekleşeceğine ve genelde her şeyin göründüğü gibi olduğuna (V) inanmaları istenir.

28. Bu parçada numaralanmış sözcüklerin hangisi, “belirtme durumu eki” almıştır? (2019)
A)I         B) II        C) III       D) IV        E) V
 
Her sene, (I) zamanı gelince İstanbul’un mahallelerinden Boğaz’ın (II) köylerine göçler başlardı. Eski İstanbullular; Boğaziçi’nin kenarlarına (III) yapılmış ve eski erkân sedirleriyle, kerevet, şilte ve halılar üstünde yer (IV) minderleri gibi eski eşyalarla döşenmiş geniş odalı, gönül ferahlatıcı yalılara (V) taşınırlardı.

29. Bu parçada altı çizili sözcüklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? (2020)
A) I. sözcük belirtme durumu eki almıştır.
B) II. sözcük iyelik eki almıştır.
C) III. sözcük sıfat-fiil eki almıştır.
D) IV. sözcük çokluk eki almıştır.
E) V. sözcük geniş zaman eki almıştır








Cevap Anahtarı:
1.E 2.E 3.C 4.C 5.C 6.E 7.D 8.C 9.E 10.D 11.B 12.B 13.E 14.A 15.E 16.E 17.D 18.E 19.A 20.C 21.B 22.C 23.B 24.D 25.D 26.D 27.E 28.B 29.A

Diğer konular için tıklayın.

YAZIM YANLIŞLARI (KURALLARI)

    YAZIM KURALLARI (YANLIŞLARI) Aşağıdakilerden hangisinde yazım yanlışına yer verilmiştir? ÇÖZÜM:   Tek bir soru kalıbıyla yüzlerce maddeden oluşan, kurallar silsilesi sorulmaktadır. Sözcüklerin büyük ,küçük yazılması;birleşik ya da ayrı yazılması ;ses olayları gibi pek çok şey yazım yanlışı vardır/yoktur ,soru kalıbları ile sorulur. *Ses Bilgisiyle İlgili Yazım Yanlışları: 1.Ünlünün düşürülmesi gereken yerde düşürülmemesi yazım yanlışıdır . (İki heceli sözcüklerde ve birleşik fiillerde  aranır.) Şe hiri iyi bilen biriyle gezmeyi fi kir edecek kadar akıllıydı.                                    O gece ka rın ı çok ağrımış ,ağrısı hafifleyince haline şü kür eder.                       ...

Nesne Yüklem İlişkisi

  NESNE YÜKLEM İLİŞKİSİ BAKIMINDAN                                   CÜMLELER Aşağıdakilerin hangisinde eylem nesne-yüklem ilişkisi bakımından diğerlerinden farklıdır?   Bu soru kalıbını çözmek için önce nesnenin ne olduğunu bilmek gerekir. Nesne nedir?:    * Nesne yapılan işten etkilenen herhangi bir şeydir. * Yükleme sorulan " Ne, Neyi, Kimi" sorularına cevap veren ögelerdir. Kısa yol: * Fiilin başına " ONU " getirildiğinde fiil anlamlı olursa nesne alabilir demektir. (Onu) satmış. (Anlamlı, nesne almış.) Kitaplığındaki bazı kitapları yok pahasına satmıştı.  (  Neyi satmış?) Kitaplığındaki bazı kitapları (işten etkilenen) UNUTMA: Nesne, sadece cansız varlık değildir; insan da işten etkilenen olduğunda nesne olarak isimlendirilir.   * Kim ve kimi soruları insanı buldurmak için söylenir. Yalının sahibini hastaneye kaldırıldılar.  Kimi hastan...

Yazım Yanlışları Uygulama

    1.    İkide bir çocukca sorular sorması canımızı sıkmışdı. 2.   Burağ’ın fikirini savunan bir kaç kişi kalmıştı.  3.    1943'de İstanbul da   doğmuş fakat fikirleri anadoludan beslenmiştir. 4.    Seni gördümmü annemin konuk severliğini hatırlıyorum. 5.   Paris’de büyükelçilik yapmış,kötülük nedir de bilmiyen biriydi. 6.   Bende göğüsümü üşüttüm dün gece . 7.   Toprakda binlerce organizma yaşarki toprakda verim sağlanır. 8.   Sabahtan beri omuzum ağrıyor kimse bana yardımetmiyor. 9.   insanın bilinç altını dolduran bir takım olaylar olur. 10.     Hiç birimiz Zeynebi görmedikte görmekde istemedik.   Aşağıdaki cümlelerdeki   yazım yanlışlarını bulalım. 1.     Türkler, müslümanlığı 10. yüzyılda kabuletti.   2.     Bu bitkiye iç Anadolu’da klavuzlar yardımıyla ulaşa bildik.   3.    Odaya  Güneş girmiyorsa  ora...

Noktalama İşaretleri

    NOKTALAMA SORULARI NASIL ÇÖZÜLÜR? Özellikle, çok sorulan paragraf tipi soruları çözerken dikkat edilmesi gereken üç temel kural vardır. I.KURAL:   Nokta, soru işareti, ünlemden sonra mutlaka büyük harfle başlar. Beni gerçekten gördü mü (    ) yalan mı söylüyor(    ) bilmiyorum( ) (?) (?) şıkkı cevap olmaz. Soru anlamı taşımış olmasına rağmen, boşluğa soru işareti gelmez. Küçük harf geliyorsa virgül atılarak cümleye devam edilir. II:KURAL: Virgül, noktalı virgül den sonra- özel isim yoksa -mutlaka küçük harfle başlar. Sülalade akıllı (   ) işten anlayan (   ) mantıklı düşünen tek kişiydi. Hacı Kalfa (  ) kendini çok iyi yetiştirmişti (   ) birçok önemli eser vermiş bir bilim adamıdır III:KURAL: İki nokta, üç noktadan sonra duruma göre bazen büyük, bazen de küçük başlar. * İki noktadan sonra açıklama yapılıyorsa büyük, sıralama yapılıyorsa küçük başlar. Sanatçıdan beklenen şudur: Halka gereken kültürel mirası v...

Sınava Nasıl Çalışmalıyım?

      Her gün aynı saatte çalış. İnsanlar için en verimli çalışma saatleri ,sabah  8 ile 12 arası olduğu bilinir. Bu zaman diliminde zihin daha aktiftir.  Kişisel farklılıklar ve çevre etkisi ya da ev düzenine bağlı olarak bu saatler değişebilir. Önemli olan her gün aynı saatte çalışabilmektir.Az da olsa devamlı yapılan çalışma başarı getirir.  Çalışmayı tam bir alışkanlık haline getirmek için sabretmek gerekir.     Küçük yaşta ilim öğrenmek için evinden ayrılan bir öğrenci kendini yetersiz hissetmiş ve eve dönmek için yola koyulmuş. Yolda sıcaktan korunmak için bir mağaraya sığınmış. Mağaranın tavanından damlayan suyun taşı oyduğunu fark etmiş. Benim kafam taştan da sert değil ya demiş ve medreseye dönmüş. Dönemin önemli âlimlerinden biri olmayı başarmış. Unutma ki taşı delen suyun sertliği değil, devamlılığıdır . Çalışmayı zincir olarak düşün, her günün bir halka olduğunu ve kopmaması gerektiğini bil . Başlayan bir alışkanlığa, ...

Fiilimsiler (Eylemsiler)

Aşağıdakilerden hangisinde fiilimsiye / eylemsiye yer verilmiştir? Bu soru kalıbında ilk olarak fiilimsi nedir, nasıl bulunur, sorularına cevap bulmak gerekir. FİİLİMSİ NEDİR?: *Fiile benzeyen fakat fiil olmayan  (isim,sıfat ya da zarf olan) sözcüklerdir. *Görünüşü fiil benzediği için pek çok  öğrenci fiilimsileri, fiil sanır.       Üşümek      (isim)    Üşüye n      (sıfat)    Üşüterek    (zarf)  Örnekteki sözcükler fiil gibi görünse de fiil  değil fiilimsiler. FİİLİMSİ NASIL BULUNUR? I.KURAL:  Kökü ya da gövdesi fiil olan  sözcükler fiilimsi olabileceği için ilk  şart kökü fiil olan sözcükler  seçilmesidir. Halasının oğlunun diğer çocuklardan  farklı  yönleri vardı. Yukardaki cümlede   fiil köküne sahip  sözcük yok, tüm kökler isim kökü  olduğuna göre   fiilimsi de yok. II.KURAL: Fiilin aldığı e...

SÖZCÜKTE YAPI (KÖK BİLGİSİ)

     KÖK VE KÖKÜN TÜRÜ                                              Aşağıdakilerden hangisinin kökü, sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır? Bu kalıpta iki bilgi sorgulanmaktadır :                       1 .Sözcüğün kökü nasıl bulunur?   2. Kökün türü nasıl belirlenir? Soruya sözcüğün kökünü belirlemekle başlayalım. A.KöK NASIL BULUNUR? I.AŞAMA:   Sözcüğün anlamlı en küçük parçası bulunur. ilgisizlik -anlamlı en küçük parça – il               Anlatım anlamlı en küçük parça – an   Peki ama bu kökler doğru mu?? II.AŞAMA : Bulunan kökle sözcüğün son hali arasında anlam ilişkisi olup olmadığına bakılır.  Anlam ilişkisi varsa kök doğru bulunmuştur, anlam ilişkisi yoksa kök yanlış bulunmuştur. Yuk...

CÜMLENİN ÖGELERİ

      Ögeler  Nasıl Ayrılır? *Her cümle bir iş ya da bir durumu anlatır. *Cümledeki iş ya da durum yüklem  dir. *Cümlede söz edilen işi yapan,   özne   dir. *Cümlede söz edilen işten etkilenen nesne   dir. *Cümlede işin mekanı dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı)  dır. *Cümlede işin nasıl, ne zaman, ne kadar olduğunu anlatan zarf tümleci   dir. ÖGE AYIRT EDERKEN NELERE DİKKAT EDİLİR? I. Cümlede ilk yüklem bulunur. *Yüklem doğru bulunmazsa diğer ögeler doğru bulunamaz. *Diğer tüm ögeler yükleme sorulan sorulara, verilen cevaplarla bulunur. II. Yüklemden sonra özne ,özneden sonra diğer ögeler bulunur. (Böyle sıralanmasının sebebi özne ve belirtisiz nesnenin aynı sorulara cevap vermesidir.Ne ve Kim sorularına verilen ilk cevap özneyi ,   İkinci cevap belirtisiz nesneyi buldurur.) Çocuklar, evde uçurtma yapıyor. Yapıyor (Yüklem) Yapan kim ? Çocuklar   (özne) Ne yapıyor?   Uçurtma   (Belirtisiz Nesne) III...

Şiirde Kafiye ve Redif

    Şiirde Kafiye (Uyak) ve Redif Redif nedir,nasıl bulunur?: *Satır sonlarındaki sözcükler ekine köküne ayrılır. *Yapılan ayrımda yazılışları ve  görevleri  aynı olan eklere redif denilir.  *Ek halinde ve sözcük halinde olmak üzere iki grupta incelenir. Ek Halinde Redif: Ağaçlar hu çeker iniler t aş lar Bülbül, gözlerinden akıtır y aş lar   “ lar ” çoğul ekleri aynı görevde olduğundan    rediftir.  - aş  sesleri iki ses benzerliğine dayandığından tam uyaktır.  Söz ola kese sa vaş ı       Söz ola kestire b aş ı Söz ola ağulu  aş ı Bal ile yağ ede bir söz     -ı harfi üç dizede de belirtme hal eki görevinde kullanıldığı için redif tir.    Sözcük Halinde Redif: *Satır sonunda tekrarlanan aynı anlamda kelimelerin oluşturduğu ses benzerliğine de sözcük halinde redif denilir.     Garibim namıma Kerem  diyorlar Aslı’mı el almış harem  diyorlar Ha...

SES BİLGİSİ

       Ses Bilgisi (Olayları) Kökle ekin ya da ekle ekin birleşmesi sırasında meydana gelen olaylara ses bilgisi denilir.  Ses bilgisi sorularını çözebilmek için sözcükte yapı bilmek gereklidir. Sözcüğün ilk hali bilinirse meydana gelen ses olayı da anlaşılır. Sözcüğün kökü ve köke gelen ekler ayırt edilir. Besliyordu    sözcüğünün ilk hali   besi-le-yor-du    sözcükte ünlü düşmesi ve ünlü daralması vardır. Anlattığı    sözcüğünün ilk hali    anla-t-dık-ı    sözcükte ünsüz sertleşmesi ve ünsüz değişimi vardır. 1.Aşağıdakilerden hangisinin  büyük ünlü uyumuna uymama nedeni diğerlerinden farklıdır? *   Büyük Ünlü Uyumu Nedir?      Büyük ünlü uyumu kalın ünlülerden sonra kalın,ince ünlülerden sonra ince ünlünün gelmesidir.     -a,-ı,-u,-o      Kalın ünlüler       -e,-i,-ü,-ö      İnce ünlüler   Büyük d...